Diego Velázquez, Portret van een man (bekend als de hofnar El Primo) (detail), 1644 en Frans Hals, De ‘mulat’ (Peeckelharing) (detail), ca. 1628De lachende Peeckelharing van Frans Hals, wie kent ‘m niet? Maar kleine kans dat de sipkijkende hofnar van Velázquez ooit eerder kennis maakte met deze ‘mulat’. De komende maanden vormen ze een duo en zijn ze tot elkaars gezelschap veroordeeld. Geen zorgen. Twee grappenmakers hebben vast veel gemeen.

Geldt dat voor alle duo’s en trio’s in Rembrandt – Velázquez? Schilderijen van Hollandse Meesters vergezeld door werken van Spaanse paradepaardjes uit de zeventiende eeuw: dat levert verrassende combinaties op. Spaanse kunst werd meestal besteld door kerk of koning. In de Republiek was het juist de welgestelde gereformeerde burger die de smaak bepaalde.

Verschillen zijn daarom makkelijk aan te wijzen, in onderwerp en uitvoering. Overeenkomsten laten zich wat moeilijker vinden, dat behoeft hier en daar enig (geforceerd) speurwerk. Hoe dan ook, de Rembrandts en Vermeers komen naast die Spanjaarden wél lekker uit de verf.

DE TENTOONSTELLING REMBRANDT – VELÁZQUEZ. NEDERLANDSE & SPAANSE MEESTERS. DIALOGEN OVER WERKELIJKHEID EN EEUWIGHEID, RELIGIE EN SCHOONHEID IS TE ZIEN T/M 19 JANUARI 2020 IN HET RIJKSMUSEUM AMSTERDAM.